Toyga çorbası

İçine yoğurt katılan hamurlu bakliyatla yapılan çorbalar Anadolu’nun en eski yemekleri arasında sayılabilir. Toyga çorbası bunlardan biri. Kimi yerde toğga, tovka gibi anılan bu çorba bazen nohut ve yarmayla, bazen de hamurla yapılıyor. Tıpkı kökeni Orta Asya’ya kadar uzanan ve Selçuklu döneminde de var olan tutmaç gibi. Benzeri ise uğmaç, omaç, veya umaç. Eski Çin kayıtlarında bile yer alıyor, bir Uygur doktorun Çin Hanı için hazırladığı “Han için bir çorba” adını taşıyan kitapta “tutum aşı” olarak geçiyor. Bu arada Anadolu’da hamur yoğurmak hamur tutmak denilir. Bu konuda Müjgan Üçer’in “Anamın aşı, Tandırın Başı - Sivas Mutfağı” kitabında aktardığı çok güzel bilgiler, çok da hoş bir deyiş var: “Uğmaç uğmayı bilmez; Ele Tutmaç kesmeye gider.”