34.Bölüm - Shakespeare'in farkı

#HerkeseSanat
🎭
Bugün Shakespeare'le, oyunlarıyla, tiyatrosuyla tanışıyoruz.
Araştırmacı, yazar, Shakespeare'den çevirdiği En Kısa Gecenin Rüyası, Fırtına, Macbeth, Othello, Şirreti Evcilleştirmek oyunları Moda Sahnesi'nde oynanan Emine Ayhan anlatıyor.

NEDEN SHAKESPEARE?
"... Shakespeare'le özdeşleşen Globe Tiyatrosu'nun giriş kapısında Latince "Totus mundus agit histrionem" yazıyor. Günümüzde "Dünya bir tiyatro sahnesidir" diyebileceğimiz bu söz, toplumsal ilişkilere dair bir farkındalığı, en azından kendi rollerimizle ve kimliklerimizle fazla özdeşleşmemeyi bize öğretebilir. Bunu, tiyatroya giderek, tiyatroya katılarak, çünkü seyirci pozisyonu asla pasif bir pozisyon değil, oradaki varlığımızı fark ederek, neyi paylaştığımızı fark ederek bu irfanı daha da çoğaltabileceğimizi düşünüyorum.
... Shakespeare kendisini anonimleştirecek kadar geleneklerden beslenen birisi. Onu büyük yapan şey, bu küçüklüğünü kabul etmesi.
.. Yüksek edebiyat, yüksek şiir denilen şeyin tam tersine Shakespeare'de çok ciddi bir halk tiyatrosu geleneğini buluyoruz. Adeta kaybedilmiş bir sözlü geleneğin, yazılı kültürle beraber üstünden geçilmiş sözlü geleneğin izlerini bize taşıyor.
... Shakespeare dönemi Londrası, 200 bin nüfuslu,, haftada 25 oyunun sahnelendiği, çok ciddi bir tiyatro şehri. Tiyatroya verilen politik temsil gücü var.
... Shakespeare'in farkı, halka dair gündelik bir dili, yüksek bir söyleyişle de bitiştirebiliyor olması, dili bu kadar esnek kullanabiliyor olması. Kendi döneminde üniversitelerde asla okutulmuyor, oyunları oynanmıyor. Ta ki 1860'lara kadar. Halbuki bugün İngiliz politikalarına baktığımızda biricik sembol olduğunu görüyoruz. Halk kültürüyle çok sıkı bağlar kurduğu için ölümünden sonra 300 yıl kadar kötü edebiyat, kötü tiyatro olarak anılıyor.
Onu keşfedenler aslında Alman romantikler oluyor."
Ayhan'ın anlattıklarına eşlik eden: Besteci Gia Kancheli'nin "Kral Lear" müziği.

NEDEN EMİNE AYHAN?
Araştırmacı, yazar, çevirmen. Ankara Üniversitesi DTCF İngiliz Dili ve Edebiyatı bölümünden "Macbeth ve Machiavelli" konulu lisans teziyle 2004’te mezun oldu. Aynı fakültenin Sistematik Felsefe ve Mantık anabilim dalında yüksek lisans derslerini tamamladı, edebiyat yüksek lisans derecesini "Ahmet Hamdi Tanpınar ve ulusal alegori" konulu teziyle 2009’da Bilgi Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat bölümünden aldı.
Lewis Hyde, Wendy Brown, Swetlana Boym, Alasdair Gray, Spinoza, Terry Eagleton, Mary Douglas gibi yazar ve düşünürlerden kitap çevirileri yaptı.
Shakespeare çevirileri (En Kısa Gecenin Rüyası, Fırtına, Macbeth, Othello, Şirreti Evcilleştirmek) Moda Sahnesi tarafından oyunlaştırıldı. Tiyatro çevirilerine devam ediyor, edebiyat seminerleri veriyor ve edebiyat üzerine yazıyor.

NEDEN HERKESE SANAT?
Uzak durduğumuz sanat dallarının seyircisi olmayı öğreniyoruz.
Nacide Berber uzmanlara soruyor, Cengiz Saral yayına hazırlıyor.
Herkese Sanat her cumartesi saat 12.30'da, tekrarı pazar 18.30'da NTVRadyo'da.
Programın tüm kayıtları, radyoda kaçıranlar ve tekrar dinlemek isteyenler için ntvradyo.com.tr adresinde ve podcast platformlarında.
#herkesesanat #shakespeare #krallear #tiyatro