NTVRadyo’nun Herkese Sanat programında bugün Dede Efendi’yle tanışıyoruz.
İstanbul Üniversitesi Türk Musikisi Devlet Konservatuarı’ndan Müzikolog Doç.Dr. Şeyma Ersoy Çak, bize Dede Efendi’yi anlatıyor, şarkılarını çalıyor. Bu bölümde, Osmanlı Sarayı’nda gelişen edebiyat ve müziği de dinliyoruz.
DEDE EFENDİ’Yİ DİNLİYORUZ
... Makam müziği, özümüzü anlamamıza yardımcı oluyor, iç dünyamızı yansıtıyor. Bazen bir türküyle, bir şarkıyla, küçükken dinlediğimiz bir ninniyle ilk tohumlar atılıyor. Bu bizim kültürel belleğimizde, içimizde var. Ve bunu ortaya çıkartmak, tarihimizi anlamak için bu müziği dinlemeliyiz. Belki de kendimizi tanımak için Dede Efendi’nin müziğini dinlemeliyiz. Dede Efendi bizim kutup yıldızımız.
... Dede Efendi, bir eseriyle III. Selim’in dikkatini çekerek saraya giriyor. O eser: Buselik makamındaki “Zülfündedir benim bahtı siyahım” şarkısı.
... Farklı bir kimlik, dönüştürücü bir sanatçı Dede Efendi. Hem saraya, hem halka hitap ediyor. Ahmet Hamdi Tanpınar da onu öyle tarif ediyor: Halka açık!
... 18 – 19 yaşındayken Yenikapı Mevlevihanesi’nin müdavimleri arasına giriyor, tasavvuf dersleri alıyor, 1801 yılında da ‘çile’sini tamamlayıp ‘dede’ unvanı alıyor.
... 1842 yılında kendi isteğiyle saraydan ayrılıyor, Sultan Abdülmacit’in kendisi için yaptırdığı konağa geçiyor. 4 yıl sonra hacca giderken yolda ölüyor.
... 500’den fazla bestesi olan Dede Efendi’nin Türk musikisinin ayin, durak, tevşih, savt, ilahi, peşrev, saz semaisi, kar, karçe, kar-ı natık, murabba, semai, şarkı, türkü, köçekçe gibi dini ve din dışı sahadaki hemen her formunda eseri var.
BÖLÜM MÜZİKLERİ
Itri – Nevakâr
open.spotify.com/intl-tr/track/4E…2e57ca7ef6754488
Dede Efendi - Yine bir gülnihal
open.spotify.com/intl-tr/track/5O…3c48e9db2a574698
Dede Efendi - Gözümde Daim
open.spotify.com/intl-tr/track/1Q…ab6fb19b55b4475e
Dede Efendi - Yine neş'e-i muhabbet
open.spotify.com/intl-tr/track/2j…b8ac8ee375c44348
NEDEN HERKESE SANAT?
Uzak durduğumuz sanat dallarının seyircisi olmayı öğreniyoruz.
Sizi, anlamayacağınızı düşündüğünüz sanat dalıyla, sanatçı, akademisyen, sanat tarihçisi, sanat eleştirmeni ve deneyimli seyirciler rehberliğinde tanıştırıyoruz.
Çünkü anlamak için, sevmek için önce tanışmak gerekir!
Operadan çağdaş dansa, resimden heykele, barok müzikten pop-art’a, performans sanatından dijital sanata, Picasso’dan Andy Warholl’a...
Her sanat dalını, en iyi bilenlerden dinliyoruz.
Nacide Berber onlara soruyor, Cengiz Saral yayına hazırlıyor.
Herkese Sanat Cumartesi saat 12.30’da, tekrarı Pazar saat 18.30’da NTVRadyo’da.
Kaçıranlar için programın tüm bölümlerin kaydı, radyoda yayınlandıktan sonra ntvradyo.com.tr adresinde ve podcast platformlarında.