5. Bölüm - Deniz suyunun tuzunu arıtan kuş

Mucize Kuşlar, Şehir Efsaneleri Şehir Kuşçusu Kerem Ali Boyla bu bölümden itibaren programı ayda bir değil, 15 günde bir yapıyor. Çünkü doğanın ve kuşların takvimi çok hızlı değişiyor. Bu bölümde: - Haziran ayında gümüş martı ve ebabiller gökyüzünde vızır vızır uçuyor. Kırlangıca benzeyen, bu yüzden “dağ kırlangıçı” denen ebabilin gövdesi uçmak için müthiş bir formda. Torpidoya benzeyen gövdesi, ince gagası, sivri kuyruğu ile uçmaya öyle uyum sağlamış ki, ayakları sadece dik yüzeye tutunabilecek şekilde. Ne yere konabiliyor, ne ağaca tüneyebiliyor! Peki nasıl su içebiliyor? - Bir de aynı gerekçeyle su içmeyen kuşlar gümüş martı ve karabataklar var. Denizden içiyorlar, ama tuzlu! İşte bu yüzden deniz suyunun tuzunu ayrıştırmak için, burnunda özel bir mekanizma var. Deniz suyunu alıyor, tuzu ayrıştırıp burnundan dışarı atıyor, tuzsuz olan suyu içiyor. Deniz kenarında, boynunu hızla sağa-sola sallayan kuşlar görürseniz, muhtemelen tuz atıyorlardır! - Şehir efsanelerinden biri, denizler kirlendi, martılar bu yüzden kahverengi oldu! Oysa martıların kahverengi olması çok ilginç bir gerçeğe parmak işaret ediyor. Bu neden, ayrıca anne-baba ve tüm mahallenin baskısıyla uçmaya zorlanan yavru martıların çektikleri de bu programda. - Gümüş martının ilginç ve karmaşık üreme stratejisini dinleyin. Çöpten beslenmeyi en hızlı öğren tür gümüş martının yavrularının ölüm oranı çok yüksek. İnanılmaz kazalara kurban gidiyorlar. Neden? - Alasığırcık ve kukumavlar da bu bölümde.

ŞEHİR KUŞÇUSU'NDA NE VAR?

Kuş gözlemcisi ve ekolog Kerem Ali Boyla her ay şehirlerdeki kuş nüfusu hareketliliğini anlatıyor. Hangi kuşlar geldi, hangileri gitti? Yuvalama, çiftleşme, üreme, yavruları uçurma yöntemleri, türlü türlü huyları, beslenme alışkanlıkları, kurnazlıkları, zaafları, göç takvimi ve taktikleri... Kime düşman, kime dost? Neden kırda, dağda, bayırda değil de şehirdeler? Bu ay çatıda, parkta, ağaçta, yerde ya da havada hangi kuşları görebiliriz? Tipini tarif ediyor, sesini dinletiyor, özel hayatından insanlarla ilişkilerine, vücut yapılarından inanılmaz yeteneklerine kadar kuşlarla ilgili bilmek isteyeceğiniz şaşırtıcı bilgiler veriyor.

KEREM ALİ BOYLA KİM?

Ortaokul yıllarında teyzesinin kendisine aldığı bir kitapla kuş gözlemeye başladı. Ardından Doğal Hayatı Koruma Derneği’nin düzenlediği kuş sayımlarına katıldı. ODTÜ'de biyoloji bölümünde okurken kuş gözlem topluluğunun kurucuları arasında yer aldı. Üniversite sonrasında “Türkiye ve Avrupa'nın Kuşları” kitabını tercüme etti. İngiltere'de ekoloji konusunda yüksek lisans yaptı ve 4 yıl süreyle Güney Amerika'da Dünya Kuşları Koruma Birliği’nde çalıştı; 12 Latin Amerika ülkesinde hem dolaştı, hem de kuşları seyretti. Yurda dönünce “Türkiye ve Ortadoğu'nun Kuşları” kitabını tercüme etti. 2007 yılında Kuşbank internet veri tabanının yöneticisi oldu. 2008-2012 arasında İstanbul Kuş Gözlem Topluluğu'nun koordinatörlüğünü yürüttü. 2015'te Türkiye Kuş Kayıt Komitesi’nin kurucuları arasında yer aldı ve eBird'ün Türkiye portalını kurdu. 2014-2018 arasında Türkiye Üreyen Kuş Atlası projesini yürüttü. 2018-2019 arasında İstanbul parklarında kuş yürüyüşleri, 2019-2020 arasında İstanbul'da Kuş Gözlem Konuşmalarını organize etti. Profesyonel hayatta ekoloji danışmanı olarak çalışmaktadır.