Şiirlerle Şarkılarla dizisinden seçmeler 2 Şarkılara söz olan şiirlerin, şairlerinin hikayeleri... Ve şarkılar... Adnan Bostancıoğlu'nun NTVRadyo için hazırladığı "Şiirlerle Şarkılarla" programı 19 bölüm sürdü. Son 2 bölümde, dizinin bütününden seçme şarkılara yer veriyor.

Şiirlerle Şarkılarla dizisinden seçmeler - 1 Adnan Bostancıoğlu şiirleri şarkı olan şairleri 19 bölümde tanıttı, o şarkıları çaldı. Bu ve bundan sonraki bölümde retrospektif yapıyor. Son 2 bölüm şarkı ağırlıklı. Yani, önceki 19 bölümdeki şarkılardan seçmeler.

Kavaklar, Çırak Aranıyor, Sesler ve Küller, Kalırsa Bir Soru Şiirlerle Şarkılarla’nın 19. Bölümü’nde Adnan Bostancıoğlu’dan şiirleri şarkı olan 4 şairi daha tanıyoruz. Metin Altıok ve Behçet Aysan maalesef Madımak’ta can verenlerden. Metin Altıok’un en güzel şiirlerinden birini, Onno Tunç bestesiyle Sezen Aksu’dan “Kavaklar”ı dinliyoruz. Ardından Birsen Tezer, Umay Umay ve Çiğdem Erken “Havı Dökülmüş Sevincin” şarkısını birlikte seslendiriyor. Refik Durbaş’ı şairliğinin, yazarlığının yanısıra gazeteciliği ile de tanıyoruz. Tek bir şiiri şarkı yapıldı. Zülfü Livaneli bestesi “Çırak Aranıyor” şarkısını dinliyoruz. Behçet Aysan’ın şarkı olan iki şiirine yer veriyoruz. Ezginin Günlüğü’nden “Sesler ve Küller” ile Esin Afşar’dan “Bir Eflatun Ölüm”… 78 kuşağının öne çıkan isimlerinden Ahmet Erhan şiirlerinde “umutsuz” olduğuna dair eleştirilere, “Umutsuz değilim. Sadece iyimser olduğum söylenemez” karşılığı veriyordu. Aramızdan ayrıldığında 55 yaşındaydı. Yeni Türkü’nün en güzel şarkılarından birinin sözleri Ahmet Erhan’dan: “Kalırsa Bir Soru”…

“Deli Kızın Türküsü”nden “Bekle Dedi, Gitti”ye Şiirlerle Şarkılarla’nın 18. Bölümünde Adnan Bostancıoğlu’dan Gülten Akın, Behçet Necatigil ve Özdemir Asaf’ı dinliyoruz. Pekçok ödül alan, hatta oylamada “Yaşayan En Büyük Türk Şairi” seçilen Gülten Akın’ın şiirlerinden bestelenen şarkılardan 4’ü bu bölümde. Beni Unutma (Sevinç Eratalay), Bunalan Ozan İlahisi (Sadık Gürbüz), Ayvaz Ağıdı (Zülfü Livaneli) ve Deli Kızın Türküsü (Sezen Aksu). Asıl ismi Mehmet Behçet Gönül olan Behçet Necatigil’i Türkiye’de radyo tiyatrosuna çevirileriyle ve uyarlamalarıyla en çok emek verenlerin başında geldiğini vurgulayarak anmak gerekiyor. Necatigil’in ulaşabildiğimiz, bestelenmiş tek şiiri: “Sevgilerde”… Vedat Sakman bestesinde Zuhal Olcay söylüyor. Özdemir Asaf ise nevi şahsına münhasır; zekanın, zıtlıkların, kelime oyunlarının, nüktenin şairi… “Çizik” isimli şiirinden bestelenmiş bir şarkı dinliyoruz, Kaan Tangöze söylüyor: “Bekle Dedi, Gitti”…

Cemal Süreya ve Ülkü Tamer Adnan Bostancıoğlu bu bölümde İkinci Yeni’nin başka büyük şairi Cemal Süreya’yı tanıtıyor. Ardından da Ülkü Tamer’i. Asıl adı Cemalettin Seber olan Cemal Süreya’nın İkinci Yeni’nin kurucu şiirlerinin yer aldığı kitap #Üvercinka dizeleriyle dillerden düşmeyenlerden. Şiire teorik olarak da çok kafa yoran, kuşağının belki de en çok üreten şairi. Cemal Süreya’nın şiirlerinden yapılan iki şarkıyı çalıyoruz. Hüznün Kuşları (Mazhar Alanson), Dört Mevsim (Fazıl Say - Seranad Bağcan). Ülkü Tamer şiiri biraz daha farklı. Daha çok şarkı yapılmış, onun şiirlerinden. Tamer’in şiirlerini en fazla besteleyen Zülfü Livaneli'den Atlının Türküsü, Mayın ve Güneş Topla Benim İçin, Ahmet Kaya’dan Üşür Ölüm Bile, Cengiz Özkan’dan Kilis’e Haber Saldım.

İkinci Yeni’ler Adnan Bostancıoğlu, Şiirlerle Şarkılarla’da tarihsel sıralamaya uyarak, şiirleri şarkılara söz olan şairleri tanıtıyor, o şarkıları çalıyor. Bu bölümde Hasan Hüseyin Korkmazgil, Turgut Uyar ve Edip Cansever var. Toplumcu-gerçekçi şiirleriyle tanıdığımız Hasan Hüseyin’le “İkinci Yeni” akımına geçiyoruz. Siyasi görüşleri nedeniyle öğretmenlikten atılınca arzuhalcilik, tabela ve portre ressamlığı, inşaat işçiliği dahil pekçok iş yapan Hasan Hüseyin mahkum edilse de, dava Yargıtay’dan döndü, beraat etti. Bu bölümde Hasan Hüseyin şiirlerinden iki Ahmet Kaya bestesi dinleyeceğiz: Güzel Günler ve Acılara Tutunmak. Turgut Uyar, İkinci Yeni’nin başlıca isimlerinden. Memuriyetten emekli olduktan sonra, şiir yazmaktan başka bir uğraşı olmadı. Pekçok ödül kazanan Turgut Uyar’ın şarkı olan iki şiirine yer verdik bu bölümde: Göğe Bakma Durağı (İrem Candar) ve Tel Cambazının Tel Üstündeki Durumunu Anlatır Şiir (Sezen Aksu). Edip Cansever şiir yazmaya çocuk yaşlarda başladı. İkinci Yeni’nin yapı taşlarını kuran şiirleri 1957’de yayımlanan “Yerçekimli Karanfil”le başlıyor. İmgeler ve ses, hatta müzikal bir ritm, şiirinde belirginlik kazanmaya başlıyor. Şiirleriyle çok sayıda ödül alan Cansever’in “Umuş” isimli şiirinden Derya Köroğlu’nun bestelediği “Umut”u dinliyoruz.

Şiirlerle Şarkılarla’nın bu bölümünde Adnan Bostancıoğlu’dan dinleyeceğimiz şairler Ümit Yaşar Oğuzcan ve Ahmed Arif. Ümit Yaşar popüler bir şair olmasının yanı sıra, şiirlerinden çok sayıda beste yapılmış şairlerden biri. Özellikle baba-oğul Münir Nurettin ve Timur Selçuk’un favori şairlerinden. Genellikle aşk, ayrılık, özlem temalı şiirler yazan Ümit Yaşar melankolik bir şairdi; birçok kez intihara kalkıştı, her defasında hayata döndü. Şiir kitaplarının yanı sıra şiir plakları da yayımladı. Ahmed Arif’i ise sayısız baskı yapmış tek bir şiir kitabıyla biliyoruz: “Hasretinden Prangalar Eskittim”. Tek bir kitap ama, o kitaptaki şiirler, Ahmed Arif’i Türk edebiyatında unutulmaz isimler arasına taşımaya yetti. Bölüm şarkıları – Ümit Yaşar: Beni kör kuyularda merdivensiz bıraktın (Münir Nurettin), Ayrılanlar için (Timur Selçuk), Biraz kül biraz duman (Nesrin Sipahi), İspanyol meyhanesi (Timur Selçuk), Ahmed Arif: Dağlarına bahar gelmiş (Rahmi Saltuk), İki parça can (Fikret Kızılok), Hasretinden prangalar eskittim (Ezginin Günlüğü), 33 kurşun (Zülfü Livaneli)

NTVRadyo’da Adnan Bostancıoğlu’nun hazırladığı Şiirlerle Şarkılarla’nın 14. Bölümü’nde Bekir Sıtkı Erdoğan ve Can Yücel’i tanıyor, şarkılara söz olan şiirlerini dinliyoruz. Bekir Sıktı’nın şarkı olan iki şiiri var ki, Türkiye’de hemen herkes bilir: Kara Gözlüm ve Hancı. Ve Can Yücel, Türk şiirinde kendinden başka kimseye benzemeyen bir şair. Hiçbir akımın içinde yer almayan, zeka, mizah, öfke v sevgi dolu dizelerin yazarı. Can Yücel’in kendi sesinden “Hayatta ben en çok babamı sevdim” şiiri dışında, Başka Türlü Bir Şey (Yeni Türkü), 66. Sone (Ezginin Günlüğü), Sardunyaya Ağıt (Yeni Türkü), Yaprak Dökümü (Yeni Türkü) şarkıları da bu bölümde.

Attila İlhan şarkılarından Enver Gökçe’ye Adnan Bostancıoğlu, "Şiirlerle Şarkılarla"nın 13. Bölümünde Attila İlhan’ı anlatmaya devam ediyor. Şiirleri yanında senaryoları, romanları, makaleleriyle Attila İlhan. Bölümün ikinci şairi Enver Gökçe ise, pek çok halk öyküsünü, masalını, bu arada da Dede Korkut Masalları'nı derleyip, günümüz Türkçesine kazandırma yanında az sayıda şiiriyle biliniyor. Bölüm şarkıları - Attila İlhan: Tut ki gecedir (Ahmet Kaya), Üçüncü Şahsın Şiiri (Alpay), Ayrılık Sevdaya Dahil (Zuhal Olcay), Askıda Yaşamak (Kazım Koyuncu), Enver Gökçe: Kore Dağları (Ahmet Kaya), Görüş Günü (Sadık Gürbüz).

Cahit Külebi, Vedat Türkali, Attila İlhan Adnan Bostancıoğlu, Şiirlerle Şarkılarla’nın 12. bölümünde önce Cahit Külebi’yi tanıtıyor. Turgut Uyar, Külebi için şöyle diyor: “Cahit Külebi, şiirimizin en özgün ve usta ozanlarından biridir. Özgünlüğü o derecedir ki, ilk bakışta kendinden öncekilere hiç borçlu değil gibidir. Şiiri için böyle bir saptama yapılabilir gerçi ama Külebi, halkı “halk”, şiiri “şiir” yapan bütün duyguları yoğunlukla yaşamıştır." Bölümün ikinci şairi Vedat Türkali senaryoları ve romanlarıyla da tanıdığımız bir isim. Bölümün üçüncü şairi Attila İlhan ise şiirlerinden çok şarkı yapılan şairlerden. Attila İlhan’a gelecek bölümde de devam edeceğiz. Bölüm şarkıları: Cahit Külebi: Hikaye (Cem Karaca) ve İstanbul (Yaşar Kurt), Vedat Türkali: Bekle Bizi İstanbul (Onur Akın), Attila İlhan: Sultanı Yegâh (Nur Yoldaş), Mahur (Ahmet Kaya)

Şinanay'dan Bir Beşiktaş Tramvayı'na Adnan Bostancıoğlu, Şiirlerle Şarkılarla’nın 11. Bölümünde Garip akımının diğer iki şairi Melih Cevdet Anday ve Oktay Rifat Horozcu’yu tanıtmaya çalışıyor; bu bölümün diğer şairi A.Kadir; ya da asıl ismiyle Abdülkadir Meriçboyu… Bölüm şarkıları: Şinanay (Melih Cevdet – Sezen Aksu), Yaprak (Oktay Rifat – Ezginin Günlüğü), Mutlu Olmak Varken (A. Kadir – Ezginin Günlüğü), Sabah Türküsü (A.Kadir – Ezginin Günlüğü), Bir Beşiktaş Tramvayı (A. Kadir – Metin Özülkü)

Orhan Veli'nin sözlerinden şarkılar Orhan Veli Kanık, Oktay Rifat Horozcu ve Melih Cevdet Anday’ın başlattıkları bu yeni akımda, kuşkusuz en önemli rol Orhan Veli'ye ait. Maalesef kısa bir ömrü oldu, 36 yaşında kaza sonucu hayatını kaybetti. Şiir, hikâye, deneme, makale ve çeviri, birçok eser bıraktı. Bölüm şarkıları: Vesikalı Yarim (Edip Akbayram), Gün Olur (Zülfi Livaneli), Ayrılış (Ezginin Günlüğü), Dedikodu (Levent Yüksel), Anlatamıyorum (Hümeyra), İstanbul’u Dinliyorum (Zülfü Livaneli)

Cahit Sıtkı, Bedri Rahmi ve Orhan Veli NTVRadyo’da Adnan Bostancıoğlu’nun hazırlayıp sunduğu Şiirlerle Şarkılarla dizisinin 9. Bölümünde Cahit Sıtkı Tarancı’yla devam ediyoruz. Fransız şiirinden, bilhassa Baudelair’den etkilenen Cahit Sıtkı’nın şiirlerinin konusu çoğunlukla yitik aşklar, mutlu sevdalar, yalnızlık, çocukluğa özlem oldu. Bu bölümün ikinci şairi Bedri Rahmi Eyüboğlu, Türk modern sanat tarihinde, benzerine az rastlanır çeşitlilik ve zenginlikte sanat eserleri vermiş önemli bir isim. Yazmadan gravüre, seramikten heykele, vitraydan mozaike çok çeşitli formda eserleri var. Elbette şiirleri de… Üçüncü şairimiz Orhan Veli Kanık’la Garip akımına giriyoruz. Heceyi ve kafiyeyi terk eden, gelenekle bağlarını koparıp şairane dile karşı gündelik dili ve mizahı öne çıkaran akımın önemli isimlerinden Orhan Veli. Bölüm şarkıları – Cahit Sıtkı: Memleket İsterim (Onur Akın) ve Gün Eksilmesin Penceremden (Münir Nurettin), Bedri Rahmi: Yiğidim Aslanım (Fazıl Say-Serenad Bağcan), Karadutum, çatalkaram (Fatih Kısaparmak), Sitem (Erol Evgin), Sait Faik: Dalgacı Mahmut (Yeni Türkü)

Fahriye Abla’dan Haydi Abbas’a Adnan Bostancıoğlu'nun hazırlayıp sunduğu Şiirlerle Şarkılarla’nın 8. bölümünde Behçet Kemal Çağlar, Ahmet Muhip Dıranas ve Cahit Sıtkı Tarancı'yı tanıyacağız, şarkılara söz olmuş eserlerini dinleyeceğiz. Bazı şiirlerini “Ankaralı Aşık Ömer” adıyla yayımlayan Behçet Kemal’in şiirlerindeki ana tema büyük ölçüde Atatürkçülük. Ahmet Muhip, Ahmet Hamdi Tanpınar’ın öğrencilerinden. Hecenin geleneksel özelliklerinden farklı ve modern bir yapı kuran, kendisinden sonraki kuşakları etkileyen şairin en tanınmış şiiri “Fahriye Abla”. Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin önde gelenlerinden Cahit Sıtkı, “Otuzbeş Yaş Şiiri” ile popüler oldu. Üniversite eğitimi için Paris’e gitti, savaş başlayınca döndü. “Haydi Abbas” her dönem, her yaş grubunda bilinen şiirlerinden. Cahit Sıtkı’ya sonraki bölümde devam edeceğiz. Bölüm şarkıları: Behçet Kemal: İstiyorum (Atilla Atasoy) ve Kalamış (Münir Nurettin), Ahmet Muhip: Fahriye Abla (Özdemir Erdoğan), Cahit Sıtkı: Abbas (Mustafa Keser) ve Otuzbeş Yaş (Hümeyra).

Sabahattin Ali’nin şiirleri Adnan Bostancıoğlu'nun hazırlayıp sunduğu Şiirlerle Şarkılarla’nın 7. bölümünü Sabahattin Ali’ye ayırdık. “Kuyucaklı Yusuf”, “İçimizdeki Şeytan”, “Kürt Mantolu Madonna” gibi bugün de çok okunan öyküleri ve romanlarıyla öne çıkmış bir edebiyatçı ve aynı zamanda şiirleri en çok bestelenen şairlerimizden. Bugün de karanlıkta kalan, çok tartışılan bir cinayete kurban giden Sabahattin Ali’nin hayatından satır başları yanında, bölüm şarkıları şöyle: Leylim Ley (Zülfü Livaneli), Kara Yazı (Ahmet Kaya), Çocuklar Gibi (Sezen Aksu), Aldırma Gönül (Selda Bağcan), Benim Meskenim Dağlardır (Sezen Aksu), Melankoli (Nükhet Duru).

Ahmet Kudsi, Kısakürek ve Sait Faik Adnan Bostancıoğlu'nun hazırlayıp sunduğu Şiirlerle Şarkılarla’nın 6. bölümünde tanıtacağımız, şarkılara güfte şiirlerini dinleyeceğimiz şairlerimiz Ahmet Kudsi Tecer, Necip Fazıl Kısakürek ve Sait Faik Abasıyanık. Ahmet Kudsi’nin şiirini milli eğitim müdürü olarak gittiği ilk görev yeri “halk ozanları şehri” Sivas temelden etkiledi. Aşık geleneği, daha sonra yaşadığı Paris’te Fransız şiirinden de etkilendi. Bireysel ve melankolik duyguların ağır bastığı şiirleri var. Necip Fazıl Kısakürek, Türk edebiyatında şiirlerle bıraktığı derin izler yanında, siyasi kişiliğiyle de geniş kitleleri etkilemiş bir isim. Sait Faik Abasıyanık ise şiirleri olmakla birlikte esasen modern Türk hikayeciliğinde, çok önemli bir köşe taşı. Sıradan insanların gündelik hayat içindeki tasalarını, sevinçlerini, umutlarını, hasılı insan olmanın türlü hallerini anlattığı hikayeleri, Türk edebiyatında, kendi başına bir ekol oluşturdu. Bölüm şarkıları – Ahmet Kudsi: Nerdesin, Ölü, Necip Fazıl: Şakarya Türküsü, Şarkımız Bizim, Sait Faik: Şimdi Sevişme Vakti.

Nazım Hikmet ve şarkı olan şiirleri Adnan Bostancıoğlu'nun hazırlayıp sunduğu Şiirlerle Şarkılarla’nın 5. bölümünde bir önceki programda yarım kalan Nazım Hikmet’e devam ediyoruz. Birinci Dünya Savaşı yıllarındaki ilk gençliğinden Moskova’da sürgünde ölümüne dek, satır başlarıyla hayatı ve şiirlerine yer veriyoruz. Bölüm şarkıları: Kanatları gümüş yavru bir kuş (Bekir Ünlüataer), Herkes gibisin (Cem Karaca), Kuvayi Milliye Destanı (Ruhi Su – Zülfü Livaneli), Seni düşünmek güzel şey (Ezginin Günlüğü), Bulut mu olsam (Jehan Barbur)

İntizar, Gurbet, Karlı Kayın Adnan Bostancıoğlu'nun hazırlayıp sunduğu Şiirlerle Şarkılarla’nın 4. bölümünde Türk edebiyatından tarihsel sıralamaya uygun olarak 3 şairle devam ediyoruz: Faruk Nafiz Çamlıbel, Kemalettin Kamu ve Nazım Hikmet. “5 hececiler”den Faruk Nafiz tıp eğitimini bırakıp, gazetecilik ve öğretmenlik yapmış. Han Duvarları ve Onuncu Yıl Marşı’nın sözleri en ünlü eserleri, biz burada şarkı olan 2 şiirini yayınlıyoruz. Kemalettin Kamu savaş yıllarında büyüdü, Kurtuluş Savaşı’nda yazdığı şiirler ders kitaplarına girdi. İstanbul'un işgali üzerine yazdığı ünlü “Gurbet” şiiri, Yıldırım Gürses’in bestesiyle dillerden düşmeyen bir şarkı oldu. Bu bölümün son şairi Nazım Hikmet. Hayatı, eserleri ve şarkı olan çok sayıda şiiriyle bu bölüme sığmadığı için, gelecek bölümde de devam edeceğiz. Bölüm şarkıları: İntizar, Artık Bu Solan Bahçede Bülbüllere Yer Yok, Gurbet O Kadar Acı ki, Karlı Kayın Ormanı, Hoşçakal Kardeşim Deniz.

Hümeyra, Tarkan, Ahmet Kaya'dan şarkılarla NTVRadyo'da Adnan Bostancıoğlu'nun hazırlayıp sunduğu “Şiirlerle Şarkılarla” dizisinin 3. Bölümü'nde 4 şairimizi tanıyacağız, onların şiirlerinden bestelenmiş şarkıları dinleyeceğiz. Türk şiirinde sembolizmin öncülerinden biri olarak kabul gören Ahmet Haşim, “Sanat şahsi ve muhteremdir” sloganıyla hareket eden Fecr-i Ati grubundaydı. Hayata umutsuzlukla bakan bir şairdi. İstiklal Marşı’nın sözlerini yazmış olması sebebiyle milli şairimiz olarak da anılan Mehmet Akif Ersoy şiirlerinde halka seslenen bir şairdi. Şarkı olan tek şiiri, Ahmet Kaya tarafından bestelendi. “5 hececiler”den Orhan Seyfi Orhon ve Enis Behiç Koryürek bu bölümün diğer şairleri. Bölüm şarkıları: Merdiven (Ahmet Haşim - Hümeyra), Uğurlar Ola (Mehmet Akif – Ahmet Kaya), Veda (Orhan Seyfi Orhon - Tarkan), Hatıra (Enis Behiç – Aylin Şengün Taşçı)

Endülüs'te Raks'tan Aziz İstanbul'a NTVRadyo'da Adnan Bostancıoğlu'nun hazırlayıp sunduğu “Şiirlerle Şarkılarla”nın 2. bölümünde, şiirimizin büyük ustalarından Yahya Kemal Beyatlı'nın hayatını ve şarkılara güfte olmuş şiirlerini tanımaya devam ediyoruz. Birinci Dünya Savaşı sonrası işgal yılları, Kurtuluş Savaşı ve bağımsızlığını kazanan, cumhuriyeti ilan eden Türkiye... Bu yıllarda Yahya Kemal'in hayatında yer eden olaylar... Mustafa Kemal ile bir ölçüde inişli-çıkışlı ilişkisi... Hariciye'de üstlendiği görevler... Portekiz, İspanya ve Pakistan'da elçilik yılları. Ve İstanbul Park Otel'de geçen hayatının son demleri... Bölüm şarkıları: Sessiz Gemi, Endülüs’te Raks, Geçmiş Yaz (Körfezdeki dalgın suya bir bak), Aziz İstanbul.

Şair-i Azam Abdülhak Hamit ve Diplomasız entelektüel Yahya Kemal NTVRadyo'da Adnan Bostancıoğlu'nun hazırlayıp sunduğu Şiirlerle Şarkılarla dizisinin ilk bölüme “Şair-i Âzam” olarak da bilinen Abdülhak Hamid Tarhan’la başlayacağız. Hani bütün zamanları bütün zamanların en popüler gazellerinden biri olan, hepimizin bildiği “Makber”in yazarı. "Her yer karanlık pür-nûr o mevkî. Mağrib mi yoksa makber mi yâ Râb!" Abdülhak Hamid Tarhan'ın genç yaşta veremden kaybettiği eşi Fatma Hanım için yazdığı, büyük acısını dile getirdiği şiir... ... Bu programda tanıyacağımız ikinci şair, cumhuriyet dönemi Türk şiirinin en büyük ustalarından biri, Yahya Kemal Beyatlı. Şiirleri divan edebiyatı ile modern şiir arasında köprü olmuş benzersiz bir dil ustası... Bölüm şarkıları: Makber, Rindlerin Ölümü, Rindlerin Akşamı, Gidelim Göksu'ya.