Balık yağı, iyot, probiyotik, d vitamini… Vücudumuz için çok önemli olan bu vitaminler zaman zaman azalır ve takviye olarak alınır. Ancak bu takviyeleri alırken de mutlaka uzmanların kan değerleri üzerinden değerlendirmesi ve tavsiyesini almak gerekiyor. Çünkü ezbere kullanıldığında ciddi sonuçlara sebep olabiliyor. Peki neden? Beslenme ve Diyetetik Uzmanı Prof. Dr. Murat Baş’a sorduk.
Bir hastalık, böcek ya da sinek ısırığı, alaerjik bir durum ya
da o dönemin sıkıntılı olarak geçmesi deride kaşıntıya neden olabilir. Hatta
zehirlenme, hormonal değişiklikler ve bazı kanser türlerinde de en net
belirtidir kaşıntı. Peki vücut böyle bir sorunu olduğunu neden deriyle anlatmak
ister ve neden kaşınır? Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Yelda Kapıcıoğlu
NTVRadyo’ya anlattı.
Tanıdıklar, çocukluk zamanları, kayıplar, yaşanmamış
felaketler, bazen de anlamsız ama tekrar eden durumlar… Gece uykuya
daldığımızda zihnimizde canlanan ve sabaha mutlaka anlatmaya değer ölçüde
ortaya çıkan rüyalar görürüz. O rüyaları yaşantımızla bağlamlandırmaya
çalışırız. Yıllardır bilim insanlarının üzerinde çalışıtığı neden rüya görürüz
sorusunu Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Dilek Necioğlu Örken’e sorduk.
Aniden gelen bir hafiflik hissi, bulanık görme ve baş dönmesiyle birlikte kısa süreli bilinç kaybı yaşanmasına bayılma yani senkop deniliyor. Genellikle sıcakta, çok heyecanlıyken görülen bu durum bazen de ciddi hastalıkların sebebi olabiliyor. Peki insanlar neden bayılır? Beraberinde hangi hastalıklardan şüphelenmek gerekir? Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Dilek Necioğlu Örken anlatıyor.
İnme birçok yaş grubunda erkeklerde kadınlara göre daha sık görülüyor. Ancak uzmanlar inme yani felç yüzünden ölüm olasılığının kadınlarda erkeklere oranla daha yüksek olduğunu söylüyor. Peki neden? Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Dilek Necioğlu Örken’e anlatıyor.
Emekli olduktan sonra sosyal hayattan uzaklaşmak, eve kapanmak, hiç bir şeyle uğraşmamak zihin sağlığını da olumsuz etkiliyor. Uzmanlar ileri yaşlarda mutlaka sorumluluk sahibi olunması gerektiğini ve bunun sağlıklı bir ileri yaşlılık için gerekli olduğuna vurgu yapıyor. Peki ileri yaşlarda sorumluluk almak eden bu kadar önemli? Sorumluluk sahibi olmak, bir rutinde hareket etmek zihne neden ve nasıl iyi geliyor? Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Dilek Necioğlu Örken anlatıyor.
Herkesin kendince bir uyku saati var, ancak uzmanlar ideal
olanın 6-8 saat aralığında olduğunu söylüyor. Bazen yemekten sonra, bazen toplu
taşımada giderken, bazen de ileri yaşlarda da gün ortasında bir uyuma isteğiyle
küçük uyku kaçamakları yapılabiliyor. Peki insanlar gün ortasında neden uyumak
istiyor? Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Dilek Necioğlu Örken’e anlatıyor.
Bazen esnerken, bazen bir spor yaparken, bazen de hiç beklemediğimiz bir anda kaslarımızda kontrol edilemeyen istemsiz kasılma ve ağrı hissederiz. Bir süre hareketsiz kalır, ağrının geçmesini bekleriz. Peki bu durumla neden karşılaşırız? Kaslarımıza neden kramp girer? Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Dilek Necioğlu Örken’e anlatıyor.
Kulağını çınlatmak deyimi ortak tanıdıklar hakkında konuşmak, onunla ilgili anıları aktarmak ve paylaşmak anlamına gelir. Ama gerçek hayatta kulağının çınlamasıyla pek bir alakası da yok. Hatta kulak çınlaması bazı durumlarda ciddi hastalıkların habercisi de olabiliyor. Peki kulak neden çınlar? Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Dilek Necioğlu Örken anlatıyor.
Bazen stress bazen korku anında…
Bazen de ani gelişen bir durumda vucudun verdiği bir tepki olabiliyor el titremesi. Ancak bu durum ve şiddeti arttığında da bir hastalığın belirtisi olabiliyor. Peki el titremesi neden oluyor? Hangi durumları bize haber veriyor?
Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Dilek Necioğlu Örken’e anlatıyor.
Özellikle de pandemi döneminden sonra gıda ürünlerinin
temizliğine ekstra dikkat ediliyor. Marketlerden alınan paketli ürünler
silinerek ya da yıkanarak buzdolabına yerleştiriliyor. Poşetler değiştirilip
öyle muhafaza ediliyor. Bir diğer alışkanlıkta eti ve tavuğu yıkama… Ancak
uzmanlar bu durumun tehlikeli olduğunu söylüyor. Peki et ve tavuk neden
yıkanmadan saklanmalı? Gıda Mühendisi Ebru Akdağ anlatıyor.
Dünyanın en prestijli tıp yayınlarından JAMA Network Open'da yayınlanan bir araştırmaya göre yapay tatlandırıcı içeren işlenmiş gıdalar fiziksel sağlığa zarar veriyor. Hatta depresyona bile sebep olabiliyor. Peki şekerin yerine sıklıkla kullanılan ve marketlerde satılan bu tatlandırıcılar neden zararlı? İç Hastalıkları Uzmanı Doktor Ayça Kaya anlatıyor.
Türkiye’de aşılama prosedürleri gereğince bebeklere doğar
doğmaz Hepatit B1 aşısı yapılmaktadır. Sonrasında haftalara, aylara ya da
yaşlara göre Hepatit A aşısı, BCG aşısı, 5'li karma aşı, çocuk felci, kızamık,
kızamıkçık, kabakulak ve suçiçeği aşıları yaptırılır. Peki bebekler için neden
bir aşı program vardır ve bu aşılan neden yapılır? Enfeksiyon Hastalıkları
Uzmanı Prof. Dr. İftihar Köksal anlatıyor.
Gün içinde ayaklar uzun süre ayakkabının içinde kalıyor. Suni deri ya da polyesterden yapılan ayakkabılar da ayakta terleme yapıyor. Böyle olunca da en bilindik hijyen sorunlarından biri ayak kokusu ortaya çıkıyor. Peki bu süreçte ayak derisinde nasıl bir değişiklik oluyor ve ayak neden kokuyor? Dermatoloji Uzmanı Doktor Elif Afacan anlatıyor.
Soğuk havada kalınca özellikle burunda ve yanaklarda
kızarıklıklar oluşur. Hatta karlı havalarda bu kızarıklıklar bronzlaşmaya kadar
gidebilir. Peki karda ve soğukta ciltte neden böyle bir etki olur?
Dermatoloji Uzmanı Doktor Elif Afacan anlatıyor.
Bir çok durumda hayat kutaran bir hareket olan kan bağışı 1 yıl içerisinde dövme, akupunktur, piercing yaptırmamış ve ameliyat olmamış, 50 kilonun üzerinde, bulaşıcı hastalığı olmayan, kendini kan verebilecek kadar iyi hisseden bireyler tarafından yapılabiliyor. Üstelik sosyal faydasının yanı sıra bazen beden için de faydalı olabiliyor. Peki kan bağışı neden bu kadar önem taşıyor. Hematolog Prof. Dr. Mustafa Çetiner anlatıyor.
Çok soğuk havalar cildimizi etkiliyor. Bazen nem kaybı bazen aşırı kuruma durumlarıyla karşılaşılıyor. Peki soğuklarda cilt neden kuruyor? Dermatoloji Uzmanı Doktor Elif Afacan anlatıyor.
Çikolatadan vazgeçemeyenler, tatlı yemeden duramadığını söyleyenler. Uzmanlar şeker şekeri çeker diyor.
Erken çocukluk ve ergenlikte aşırı şeker tüketimi, insülin direncini tetikliyor. İnsülin direnci de zamanla pankreas yetmezliği ve diyabet hastalığına kadar gidebilen ciddi bir tabloya neden olabiliyor. Peki şeker neden bağımlılık yapıyor?
İç hastalıkları Uzmanı Doktor Ayça Kaya anlatıyor.
Sevdiklerini kaybeden ve yas sürecinde olan insanların yapay
zekayı kullanılarak onların seslerini, görüntülerini yeniden oluşturması hatta
yapay zeka aracılığıyla hayattaymış gibi onlarla iletişim kurmaları belki bir
teselli yöntemi olarak görülebilir. Ancak uzmanlara göre bu durum kaybı
yaşayanları içinden çıkılmaz bir hale doğru sürükleyebilir. Peki yapay zeka ve
teknoloji yas sürecinde neden psikolojiyi olumsuz etkiler? Yas süreci neden
doğal akışına bırakılmalı? Klinik Psikolog Prof. Dr. Ebru Şalcıoğlu’na sorduk.
Mutfakta yapılan hatalardan biri de üzeri beyazlayan ya da küf olan salçaların o kısımlarının alınıp kalanının kullanılması. Ancak uzmanlar salçanın küçük bir kısmı küflense dahi kullanılmaması gerektiğini söylüyor. Peki neden? Gıda Mühendisi Ebru Akdağ anlatıyor.
Halsizlik, yorgunluk, göz kararmasına neden oluyor. Zaman zaman nefes nefese kalma ve nefes darlığı sorunlarının kaynağı olarak gösteriliyor. Peki demir eksikliği neden oluyor? Hematolog Prof.Dr. Mustafa Çetiner’e sorduk.
Tüm zehirlenmeler arasında acil servise başvuruların yüzde 10'unu mantar zehirlenmeleri oluşturuyor. Mantar zehirlenmeleri, çok basit şikayetten karaciğer ve böbrek yetmezliği ve karaciğer nakli gibi ciddi sonuçlara kadar tablolar meydana getirebiliyor. Peki bazı mantarlar neden zehirliyor? Gıda Mühendisi Ebru Akdağ anlatıyor.
Çok sık acıkıyorsanız, sebepsiz yorgunsanız, sürekli bitkin hissediyorsanız buaralar fazla şeker tüketmiş olabilirsiniz. Bunu biz değil uzmanlar söylüyor. Peki şeker neden halsizlik yapıyor? İç Hastalıkları Uzmanı Doktor Ayça Kaya anlatıyor.
İnsanlar çok korktuğunda, üşüdüğünde, çok heyecanlandığında ya da duyduğu bir şeyden çok etkilendiğinde ürperir. Bu ürperme hali “Tüylerim diken diken oldu” deyimiyle dilimize bile girmiştir. Peki insanlar neden ürperir, tüylerim diken diken oldu ifadesi nereden gelir? Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Kayahan Uluç anlatıyor.
Kalp doktorlarına en sık başvurulan şikayetlerden biri çarpıntı. Kalp atım hızının dakikada 100'ün üzerinde olması durumuna denilen kalp çarpıntısı bazen çok basit bazen de çok ciddi durumların habercisi olabiliyor. Peki kalp neden böyle bir tepki veriyor? Kalp çarpıntısı neden oluyor? Kardiyolog Prof. Dr. Mehmet Fatih Uçar anlatıyor.
Yakın çevrenden bir kayıp yaşandığında insanlar yas sürecine girer. Uzmanlar bu sürecin kişiye göre değişiklik gösterse bile sağlıklı bir yas sürecinin genellikle 6 ay ile 1 yıl arasında sürdüğünü söyler. Peki yas neden uzar? Uzadığında ne olur? Klinik Psikolog Prof. Dr. Ebru Şalcıoğlu’na sorduk.
Hızlı yapılan ve ayak üstü tüketilen gıdalar obezite riskini artırıyor. Japonya'da şeker hastalığı üzerine yapılan bir araştırma, yavaş ve düzenli yemek yiyen kişilerde bel bölgesindeki kilolanmanın ve genel vücut kitle endeksinin daha az olduğu ortaya çıkardı. Peki hızlı üretilen ve tüketilen gıdalar neden kilo alma hızını artırıyor, neden vücuda zarar veriyor. Beslenme ve Diyetetik Uzmanı Doktor Tuba Kayan Tapan anlatıyor.
Zaman geçtikçe göz
kenarlarında çizgiler artar, iki kaç arasındaki çizgiler belirginleşir.
Sonrasında ise yüz derisinde eskisi gibi olmayan bir sarkma ve kırışma hali
ortaya çıkar. Peki cilt yaş aldıkça neden bu değişikliklikleri yaşar? Yüzümüz
neden kırışır? Dermatoloji Uzmanı Doktor Elif Afacan anlatıyor.
Tıp dergisi Lancet'in demansın önlenmesi konusunda yaptığı 2020 tarihli çalışmada, dünya çapında demanslı hastaların yüzde 8'inin işitme kaybı ile bağlantılı olabileceği ortaya konmuştu. 10 yılı aşkın sürede 438 bine yakın kişinin verileri incelenerek yapılan bir araştırmaya göreyse, işitme kaybı olan kişilerin erken aşamada işitme cihazı kullanmasının demans riskini azaltmaya yardımcı olabileceği belirtiliyor. Peki işitme kaybı alzheimer ve demans riskini neden artırıyor? Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Dilek Necioğlu Örken anlatıyor.
Kovid 19 sürecinde aşının toplum bağışıklığı oluşturma açısından önemini uzmanlar ağır hastalık ve ölüm vakalarındaki azalışla anlatıyordu. Bugün insanda hastalık yapabilen 400'den fazla patojenden 34'üne karşı aşı mevcut. Peki aşı toplum sağlığı açısından neden bu kadar önemli? Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İftihar Köksal anlatıyor.
Pandemi döneminde yaşanan stres ve zorlu dönem çeşitli sağlık sorunlarına neden oldu. Son dönemde kalp doktorlarına “Aritmi” yani “Kalp ritminin düzenini kaybetmesi” sorunuyla sıklıkla başvuruluyor. Peki kalpte ritim bozukluğu neden olur? Kardiyolog Prof.Dr. Fatih Mehmet Uçar anlatıyor.
Bir şarkı duyulduğunda ağlamak, hareketli bir şarkıyla dans etmeye başlamak, ya da bir şarkıyla umut dolmak…
Uzmanlar yavaş ritimler, sakinleştirici melodiler ve doğal seslerin zihni sakinleştirip kaygıyı azalttığını söylüyor hatta müzikle terapi yapılıyor. Peki müzikle duygular neden değişiyor? Müzik Terapisti Özgür Salur NtvRadyo’ya anlattı.
Vücudumuz dış etkenlere karşı zaman zaman tepkisini tansiyonla verebilir. Çok sıcakta tansiyon düşmesi, stresli bir iş sonrası tansiyon yükselmesi gibi durumlarla karşı karşıya kalınabilir. Peki vücut neden böyle bir tepki verir? Kan basıncı neden yükselir, neden düşer? Hematolog Prof. Dr. Mustafa Çetiner’e sorduk.
Tatil zamanlarında araç kullanım sürelerinde de bir artış oluyor. Özellikle de şehirler arası yolculuklarda… Kazaların az olması ve yola çıkmadan önce yapılması gerekenleri anlatan uzmanlar sık sık mola verilmesini de uyarı başlıklarında hep ilk sıralara koyuyor. Peki mola vermek araç ve sürücüler için neden bu kadar önem taşıyor? İleri Sürüş Uzmanı Mert İntepe NTVRadyo’da anlatıyor.
Bebeklikten itibaren
insanların verdiği bir refleks hapşırma. Peki güneşe çıkıldığında, bir çiçek
koklandığında ya da tozlu bir ortama girildiğinde vucudumuzun veridği bu
refleksin nedeni nedir? Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Kayıhan Uluç anlatıyor.
Hava durumu aktarılırken bağıl nem oranına dikkat geçiliyor. Özellikle de yüksek sıcaklıklarla birlikte bağıl nem oranına da vurgu yapılıyor ve tedbirli olunması isteniyor.
Peki bağıl nem neden yükseliyor? Nem yüksek olduğunda sıcaklık neden fazla hissediliyor?
Meteoroloji ve Afet yönetimi uzmanı Prof. Miktad Kadıoğlu anlatıyor.
Azaldığında oksijen yetersizliğine neden olur, zamanla bütün organlar zorlanmaya başlar. Hatta ileri evrede yokluğunda sonuçları kalp yetmezliğine kadar gidebilir. Peki kan neden bu kadar önemlidir? Hematolog Prof.Dr. Mustafa Çetiner anlatıyor.
Kadınların kalbi erkeklerin kalbine göre daha farklı. Boyu olarak daha küçük, kalbin damarları daha ince, daha hassas ve büzüşmeye daha meyilli. Ayrıca kadınlarda çarpıntı daha fazla oluyor ve kalp daha hızlı atıyor. Peki kadınların nabzı neden daha yüksek? Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Onur Taşar anlatıyor.
Saç dökülmesi yaygın görülen bir sorun. Ancak çözümsüz
değil. Bu sorunun nedenleri öğrenildiğinde saç dökülme riskini de azalabiliyor.
Peki saçlar neden dökülüyor? Dermatoloji Uzmanı Doktor Elif Afacan anlatıyor.
Bebeklerin gelişim süreçlerinde doktorların takip ettiği bazı hareketler vardır. Oturma, emekleme, yürüme, koşma, zıplama gibi hareketlere bakılır, doktorlar bebeklerden belirli aylarda bu hareketleri yapmasını bekler. Bu hareketlerin istenilen sırada olmadığı durumlarda ise uzmanlar yolunda gitmeyen bir şeyler olduğundan şüphelenir. Peki kaba motor gelişim neden önemlidir ve neden böyle bir sıralaması vardır? Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Kayahan Uluç anlatıyor.
Fırından aldığımız bir ekmeğin 2 ya da 3 gün içinde küflendiğini görürüz. Bazısının etrafı beyazlar bazısı yeşerir. Peki ekmek neden küflenir? Gıda Mühendisi Ebru Akdağ anlatıyor.
Yemek yemek yalnızca beslenmek değil, aynı zamanda bir kültürü de yaşamak ve taşımaktan geçiyor. Bölgeden bölgeye, toplumdan topluma farklılık gösterek bir dizi kültürel öğeyi meydana getiren sofra kültürünün hem sağlık hem de psikoloji açından bir çok önemi bulunuyor. Peki sofra kültürüne neden dikkat edilmeli ve özen gösterilmeli? Beslenme ve Diyetetik Uzmanı Doktor Tuba Kayan Tapan anlatıyor.
Özellikle de pandemi döneminden sonra gıda ürünlerinin temizliğine ekstra dikkat ediliyor. Marketlerden alınan paketli ürünler silinerek ya da yıkanarak buzdolabına yerleştiriliyor. Poşetler değiştirilip öyle muhafaza ediliyor. Bir diğer alışkanlıkta eti ve tavuğu yıkama… Ancak uzmanlar bu durumun tehlikeli olduğunu söylüyor. Peki et ve tavuk neden yıkanmadan saklanmalı? Gıda Mühendisi Ebru Akdağ anlatıyor.
Özellikle çocuklarda ayak ya da koltuk altlarına
dokunulduğunda kahkahalarla sonuçlanan bir refleks gıdıklanma. Bazende tene
dışarıdan bir şey değdiğinde verilen bir tepki. Peki eski çağlarda bir işkence
yöntemi olarak da kullanılan gıdıklanma neden olur? İnsanlar neden gıdıklanır?
Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Kayahan Uluç anlatıyor.
Durmak bilmeyen kadın cinayetleri haberlerinde son cümle ne yazık ki hep aynı. Kadınlar boşanma aşamasındaki ya da boşandıkları erkekler tarafından öldürülüyor.
Peki şiddete meyil hangi noktada başlıyor? Kadının evliliğini sona erdirmek istemesi erkekte neden bu boyutta bir şiddet duygusunun ortaya çıkmasını sağlıyor? Sosyolog – Yazar Nurdoğan Arkış anlatıyor.
Baş dönmesi, baş ağrısı ve yorgunluk. Zaman zaman bu belirtileri herkes yaşamıştır. Başka durumlar olabileceği gibi bir sebebi de kan akaşının yavaşlaması olabilir. Peki kan akışı neden yavaşlar?
Hematolog Prog. Dr. Mustafa Çetiner’e sorduk.
Bazen bir şarkıda dinlenir, bazen de dans eder eğleniriz. Peki müzik ruh halimiz üzerinde neden bu kadar etkilidir? Günlük tempomuzu neden bu denli değiştirme gücü vardır? Müzik terapisti Özgür Salur anlatıyor.
Sabah duyduğumuz bir şarkı gün boyu aklımıza takılır, dilimize dolanır. Bazen de çok eskilerden duyduğumuz melodiler bizi hep o ana götürür, takılıp kalır. Peki yaşantımız boyunca şarkılar aklımıza neden takılır, neden bizi bir yolculuğa çıkarır? Müzik terapisti Özgür Salur Ntv Radyo’ya anlattı.
Bilim insanları kadın erkek kalbi arasındaki farkları yaptıkları çalışamlarla ortaya koyuyor. Kadın kalbinin damarları erkeklere daha ince oluyor ve damarların erkeklere oranla ortalama 1 mm daha ince olması damara müdahaleleri daha zorlu kılıyor. Peki kadınların damarları neden daha ince oluyor? Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Onur Taşar anlatıyor.
Yaz aylarında bir süre güneş altında kalınca tenimizde bir koyulaşma, bronzlaşma oluşur. Peki derimizde ne olur, güneş tenimizin rengini neden değiştirir? Dermatoloji Uzmanı Doktor Elif Afacan anlatıyor.
Mutfakta yapılan en sık hatalardan biri de bir kısmı çürümüş ya da filizlenmiş patateslerin o bölümlerinin bıçıkala çıkarılıp yemek yapılmasıdır. Ancak uzmanlar bu alışkanlığın zehirlenmelere sebep olabileceği, sağlık sorunları yaratabileceğini söylüyor. Peki patates neden filizleniyor, filizlenmiş patates neden zehirliyor ve neden tüketilmemeli? Gıda Mühendisi Ebru Akdağ anlatıyor.
Dünya Sağlık Örgütünün verilerine göre, dünyada en yaygın ölüm sebebi olarak gösterilen kalp ve damar hastalıkları, yılda yaklaşık 18 milyon kişinin hayatını kaybetmesine yol açıyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Türkiye'de her yıl yaklaşık 300 bin kişi kalp krizi geçiriyor. Peki kalp krizi neden oluyor, vücutta nasıl bir değişim olduğunda kalp krizi yaşanıyor? Kardiyolog Prof.Dr. Fatih Mehmet Uçar anlatıyor.
Buzluktaki gıdaların çözdürülmesiyle ilgili sık sık aynı
hataları yapıyoruz. Bazıları eti duya koyuyr, bazıları bütün bir tavuğu güneş
gören tezgaha… Ama uzmanlar bu iki yönteminde sağlık açısından riskleri
olduğunu söylüyor. Peki dondurulmuş et ya da tavuk neden dışarıda
çözdürülmemeli? En ideal yöntem hangisi? Gıda Mühendisi Ebru Akdağ anlatıyor.
Doğduktan hemen sonra başlayan ve hayat boyu da devam eden
aşılama sürecide bazı aşılar ağızdan, bazı aşılar koldan, bazı aşılar bacaktan
yapılır. Hatta geçmiş yıllarda kuduz aşılarının karından yapıldığı da olmuştur.
Peki aşılar neden vücudun farklı bölümlerine uygulanır? Etki olarak bir
farklılık var mıdır? Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İftihar Köksal
anlatıyor.
Çikolata krizleri, tatlılara karşı ilgi, hamurlu gıdalara yönelme…Özellikle diyet yapanların şikayet olarak dile getirdiği durumlara örnek olarak gösterilebilir. Peki diyet sırasında neden tatlı yeme isteği artar?
İç hastalıkları uzmanı Doktor Ayça Kaya anlatıyor.
Vücudun yaşamsal sıvısı kan damarlar aracılığıyla bir çok
görevi bir arada yapıyor. Hücrelerin yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmesi
için uygun ortamın oluşmasını sağlıyor, vucut sıvısını düzenliyor, hücre ve
doku sıvılarının yoğunluklarının ve vücut ısısının sabit kalmasında görev
alıyor. Peki kan neden kırmızı? Hematolog Prof.Dr. Mustafa Çetiner anlatıyor.
Genellikle ev yoğurdu yapmak isteyenler öncelikle kendilerine bir çiğ süt satıcısı bulur. Mahalleye gelen ya da marketlerde satılan çiğ sütler için yüksek ısıda kaynatmayla mikroplardan arındırıldığı algısı yerleşmiştir. Ancak uzmanlar bu durumun tam aksi olduğunu söylüyor ve çiğ sütü tavsiye etmiyor. Peki neden? Gıda Mühendisi Ebru Akdağ anlatıyor.
Soğuk zincir, özellikle et ve süt ürünleriyle, dondurulmuş sebze gibi bazı gıda maddelerinin üretiminden tüketimine kadar her aşamada kendi özelliklerini koruyabilmesi için uygulanması zorunlu olan soğuk muhafaza, soğuk taşıma ve benzeri işlemlerin tamamını ifade eder. Gıda güvenliği açısından en önemli maddelerden biridir.
Peki market alışverişlerinde bu zinciri korumak için neler yapılmalıdır? Et ve süt ürünleri neden en sona bırakılmalıdır?
Gıda Mühendisi Ebru Akdağ anlatıyor.
Aşı, bireyin sağlık hakkının temel bir bileşeni olup, koruyucu hekimliğin en başarılı önlemlerinden biri olarak belirtiliyor. Uzmanlar tüm dünyada aşı ile önlenebilir hastalıkların rutin aşı programları ile büyük ölçüde azaltıldığına işaret ediyor. Peki bebeklik çağından başlayarak tüm hayat boyu süreci devam eden aşı neden bu kadar önemli? Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof.Dr. İftihar Köksal anlatıyor.
Yazların çok uzaması…
Sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi.
Kışın geç gelmesi.
Sadece doğada ve insanlarda değil, hayvanlarda da mevsim geçişileri ve mevsimlerdeki düzensizlikler davranışlarının bozulmasına, metabolizmalarıın farklı işlemesine sebep oluyor. Peki hayvanlar mevsim geçişlerinden ve değişikliklerinden neden bu kadar etkileniyor?
Doğal Hayatı Koruma Vakfı Yaban Hayatı Kıdemli Uzmanı - Veteriner Hekim Ahmet Emre Kütükçü anlatıyor.
İklim değişikliğiyle
birlikte gelen ani sıcak hava dalgaları yaz aylarında ciddi sağlık sorunlarına
ve ölüme neden olabiliyor. Bu nedenle de uzmanlar özellikle de yaşlıların
güneşin en çok görüldüğü saatlerde sokakta olmamaları konusunda uyarıyor. Peki
sıcak yaşlıları neden bu kadar etkiliyor? İç Hastalıkları Uzmanı Doktor Ayça
Kaya anlatıyor.
Yaz bir anda geldi. Uzmanlar sıcak hava çarpmasına karşı uyarıyorç Çünkü yoğun sıcak hava dalgası dehidrasyona, sıcak çarpmasına, cilt sorunlarına ve kalple ilgili hastalıklara neden olabiliyor. Peki vücut sıcaklığı neden tehlike olarak görüyor? İç Hastalıkları Uzmanı Doktor Ayça Kaya anlatıyor.
Vücudun kendiliğinden serinlemek için verdiği ilk tepki terleme. Uzmanlar bu nedenle yaz aylarında özellikle su alınımına dikkati çekiyor. Peki vücut terlerken neden su ve tuz kaybediyor? İç Hastalıkları Uzmanı Doktor Ayça Kaya anlatıyor.
Gözlerde akma, burunda tıkanma, sürekli hapşırma.
Bahar alerji ataklarıyla birlikte geldi. Peki özellikle
bahar aylarında alerji atakları neden artıyor? Yaşam kalitesi neden bu
kadar düşüyor? Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Artunç Kaan Turanoğlu anlatıyor.
Çay, kuruyemiş, bakliyat, salça, süt ve süt ürünleri… Çarşıda, pazarda, hallerde, hatta marketlerde bu ürünlerin açık halleriyle sıklıkla karşılaşıyoruz. Paketli halinden bir miktar daha ucuza satılan bu ürünler sağlığı tehdit edebilir. Uzmanlarsa gıda güvenliği açısından bu ürünlerden uzak durulmasını tavsiye ediyor. Peki açıkta satılan gıda ürünleri sağlık için neden tehlikeli? Gıda Mühendisi Ebru Akdağ anlatıyor.
Müzik dinleyen canlıların uzamsal öğrenme ve belleklerinde artış olmasına Mozart etkisi deniliyor. Özellikle anaokul ve ilk okul çağındaki çocuklara eğitimciler bazı konuları şarkılarla öğretiyor. Hatta yabancı dil öğretirken sıklıkla şarkılara başvuruluyor. Peki müzikle neden daha kolay öğrenildiğine inanılıyor? Müzik terapisti Özgür Salur’a sorduk.
Bebekler büyürken uzmanlar müzik dinletmenin, bebeklere şarkı söylemenin iyi geldiği tavsiyesinde bulunuyor. Müziğin beyin hücrelerini aktif hale getirdiğini belirtiyor. Peki müzik dinletmek bebeklere neden iyi geliyor? Müzik terapisti Özgür Salur anlatıyor.
Marketten ya da pazardan alınan koli içindeki yumurtalar genellikle buzdolabında saklanır. Bazılarıysa buzdolabına koymadan önce yumurtaları yıkayıp dolapta ayrılan bölüme yerleştirir. Ancak uzmanlar bu hareketin yanlış olduğunu söylüyor. Peki çiğ yumurta neden yıkanmamalı? Ne gibi bir zararı var? Gıda Mühendisi Ebru Akdağ anlatıyor.
Balık, zengin omega-3 içeriği ve sağlık üzerindeki olumlu etkileri sebebiyle sık sık tüketilmesi tavsiye edilen besinlerden biridir. Ancak gıda zehirlenmeleri sıralamasında da hep üst sıralarda görülmektedir. Peki balık neden zehirler? Gıda Mühendisi Ebru Akdağ anlatıyor.
Toplu yemekler sonrası gelen gıda zehirlenmeleri haberleriyle zaman zaman karşılaşırız. Bu yemeklerde et, balık ya da mantar olmasa bile zehirlenmeye sebep olan bir kaç gıda maddesi daha var. Makarna ve pilav…
Peki günlük hayatımızda evde de sıksık ısıtıp tekrar masaya koyduğumuz makarna ve pilav neden zehirliyor? Zehirlememesi için ne yapmak gerekiyor?
Gıda Mühendisi Ebru Akdağ anlatıyor.
Denize ya da havuza girdikten sonra, banyo ya da duşun ardından, bir süre bulaşıkları yıkamak için su altında kalındığında ya da ayaklar suda bekletildiğinde vücut bir tepki verir. Deride büzüşme oluşur. Peki vücudun diğer bölümleri normal kalırken neden el ve ayaklar su altında buruşur?
Dermatoloji Uzmanı Doktor Elif Afacan anlatıyor.
Bu yıl sıcaklık rekorlarının kırılması hayvanları da olumsuz etkiledi. Antalya Hayvanat Bahçesi'nde özellikle bu yıl ocak ayında havanın 20'li derecelerde olması bazı hayvanlarda strese neden oldu. Peki hayvanlar ne den kış uykusuna yatmayınca strese giriyor?
Doğal Hayatı Koruma Vakfı Yaban Hayatı Kıdemli Uzmanı - Veteriner Hekim Ahmet Emre Kütükçü anlatıyor.
Alerjisi olanlar genellikle yorgun uyanmaktan, geceleri uykuya dalarken sıkıntı yaşadıklarından şikayet eder. Doktorlar da ilaçların genellikle gece kullanılmasını tavsiye eder. Peki alerji gece neden artar ve ilaçları özellikle neden gece alınır?
Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Artunç Kaan
Turanoğlu anlatıyor.
Hayati organlardaki damarlara pıhtı atması, en sık rastlanan ölüm nedenlerinden biri olarak biliniyor. Pıhtı atması sonucu felç olan ya da başka sağlık sorunlarıyla mücadele edenleri de sıklıkla duyar olduk. Peki pıhtı neden olur?
Hematolog Prof.Dr. Mustafa Çetiner anlatıyor.
Akşam vakti aniden telefon çaldığında, beklemediğimiz bir
haberi aldığımızda, bazen de ilgimizi çeken birini gördüğümüzde, kısacası
heyecanlandığımızda kalbimizin ritmi artar, hızlı atar. Peki vucut neden böyle
bir tepki verir? Heyecanlanınca kalp neden hızlı atar? Kardiyolog Prof.Dr.
Fatih Mehmet Uçar anlatıyor.
Özellikle kış aylarında hava kapalıyken girilen ruh hali daha hüzünlü, yorgun, ümitsiz olma noktasına geldiğinde kış depresyonu ortaya çıkıyor. 10 kişiden 3'ünde belirtileri görülen bu mevsimsel depresyon daha çok kadınlarda görülüyor. Peki mevsimler ruh halimizi neden etkiliyor?
Psikiyatri Uzmanı Prof.Dr. İrem Yaluğ anlatıyor.
Özellikle okula giden
çocuklarda sık sık “karnım ağrıyor” yakınmalarını duyarız. Bu yakınma bazen
güne henüz başlarken, bazen bir yolculuk sırasında, bazen de heyecanlı bir olay
sonrasında olabiliyor, aileler de bu durum sıklıkla olunca telaşa kapılıyor.
Peki çocukların karnı neden ağrır? Çocuk sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doktor
Emin Ünüvar anlatıyor.
Dünyanın en prestijli tıp yayınlarından JAMA Network Open'da yayınlanan bir araştırmaya göre yapay tatlandırıcı içeren işlenmiş gıdalar fiziksel sağlığa zarar veriyor. Hatta depresyona bile sebep olabiliyor. Peki şekerin yerine sıklıkla kullanılan ve marketlerde satılan bu tatlandırıcılar neden zararlı?
İç Hastalıkları Uzmanı Doktor Ayça Kaya anlatıyor.
Orta yaşlara doğru aynaya baktığımızda artık gençlik
zamanlarında olmadığımızı yüzümüzdeki çizgiler ve saçlarımızdaki beyaz teller
anlatır. Peki saçla yaşlanmanın nasıl bir bağlantısı var? Saçlar neden
beyazlar? Dermatoloji Uzmanı Doktor Elif Afacan anlatıyor.
İklim değişikliyle birlikte mevsimlerin değişmesi yaban hayatını da etkiledi. Soğuk havayla kış uykusuna yatan hayvanların kışın geç gelmesiyle birlikte uykuya geçiş yapamaması metabolizmalarını ve davranışlarını etkiliyor. Peki kış uykusu hayvanlar için neden önemli? Doğal Hayatı Koruma Vakfı Yaban Hayatı Kıdemli Uzmanı - Veteriner Hekim Ahmet Emre Kütükçü anlatıyor.
Kiminin A, kiminin B, kiminin AB, kimininse 0. Doğar doğmaz ismimizden sonra doğum kartına yazılan ilk bilgilerden biri de kan grubu. Peki kan grupları neden var? Hematolog Prof.Dr. Mustafa Çetiner anlatıyor.
En çok 90’larda çıkan şarkıları dinliyorum, eski şarkılardan vazgeçemiyorum, yeni şarkıları ezberleyemiyorum diyenleri sıklıkla duyuyoruz. Peki neden en çok eski şarkıları dinliyoruz, onları hatırlıyoruz? Müzik terapisti Özgür Salur’a sorduk.
Son yıllarda uzmanlar erkeklerdeki kalp krizi riskinin 40'lı
yaşlardan 30'lu yaşlara düştüğünü söylüyor. Erkeklerin kalp krizi geçirme
oranının kadınlardan 5 kat daha fazla ve kalp rahatsızlığı bulunan hastaların
dörtte biri, hastalığının farkında olmadan hayatlarını kaybediyor. Peki
neden erkekler daha çok kalp krizi geçiriyor? Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Onur
Taşar anlatıyor.
Toz, polen ya da yabancı bir madde solunum yollarına giriş yaptığında burun bundan rahatsızlık duyar, kaşınır sonrasında da hapşırma gelir. İnsanlar bazen bu refleksi yüksek sesle, bazen de kendini tutarak yapmaya çalışır. Ancak hapşırığı tutmak da bazı olumsuz durumlara sebep olabilir. Peki hapşırığı tutmak neden zararlıdır?
Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Kayahan Uluç anlatıyor.
Latin Amerika ülkelerinin büyük bir kısmında uygulanan geleneklerden biri öğle saatlerinde gözleri kapatıp 15 ila 30 dakika arasında dinlemek yani siesta yapmaktır. Yoğun tempoda bir gün geçirenler için de gözleri kapatıp, yapılan işten biraz uzaklaşmak enerjiyi yeniden toplamak için vazgeçilmez bir fırsattır. Peki dinlenmek için göz kapakları neden kapatılır?
Uzman Doktor Didem Beğendi anlatıyor.
Bazen sebzeler, bazen yumurta, bazen de süt ya da yoğurtta…Beslenme alışkanlığımızda bazı gıda maddelerinden uzak durduğumuz dönemler olabiliyor, bazen de tiksinip tamemen tüketmeyi reddettiğimiz durumlar. Peki tiksinme hali neden olur? Beslenirken bazı ürünlerden neden uzak dururuz?
Diyetisyen Doktor Tuğba Kayan Tapan anlatıyor.
Uzmanlar bazı durumlarda ilacın çiğnenmesini, bazı durumlarda direkt yutulmasını, bazı durumlarda da dil altına alınmasını önerir. Genellikle kalp ve yüksek tansiyon rahatsızlıkalrında kulanıldığını bildiğimiz bu ilaçlar neden dil altından alınır?
Kardiyolog Prof.Dr. Fatih Mehmet Uçar anlatıyor.
Pandeminden sonra günlük yaşantıda belkide sıklıkla unutulan bir şey gülümsemek… Öyle ki Japonya’da maske yasağının kalkmasından sonra bazı insanların tuhaf görünmeden gülümsemeyi yeniden öğrenmek için uzman gülümseme eğitmenlerine yönelmeye başladığı haberleri yayınlandı. Peki yüzde çok basit bir hareketle yapılan bu eylem neden bu kadar önemli ve gerekli? Klinik Psikolog Prof. Dr. Ebru Şalcıoğlu anlatıyor.
Tıpkı aşırı sıcaklarda olduğu gibi soğuk hava da sağlığı olumsuz yönde etkileyebiliyor. Özellikle kalp damar hastalığı olanların bu dönemde daha dikkatli olmasını tavrsiye eden uzmanlar, aşırı soğuklarda kalp krizinin tetiklenebileceğine dikkat çekiyor. Peki soğuk hava kalbi neden bu kadar etkiliyor? Kardiyolog Prof.Dr. Fatih Mehmet Uçar anlatıyor.
İnsan vücudunun en çok gösterdiği reflekslerden biri göz kırpma. Özellikle de yüksek ses duyduğumuzda ya da ani bir harekette neden hemen gözlerimizi kırparız? Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Kayıhan Uluç anlatıyor.
Yaz aylarında sıklıkla güneş çarpması vakalarını ve uzmanların uyarılarını duyarız. Özellikle çocukları ve yaşlıları etkileyen bu durumun sonucu ciddi boyutlara kadar ulaşabiliyor. Peki yüksek sıcaklık vücudumuzu neden olumsuz etkiliyor? İç Hastalıkları Uzmanı Doktor Ayça Kaya anlatıyor.
Bir bebek doğar doğmaz annesinin sesini duyduğunda ağlamayı
bırakıyor. Annesini dinlemeye başlıyor. Büyürken kendisini huzursuz
hissettiğinde annelerinin sesi onların sakinleşmesine neden oluyor. Peki anne
sesi bebeklere neden bu kadar iyi geliyor, annesinin sesini, ninnisini duyan bebekler
neden sakinleşip uykuya dalıyor? Müzik terapisti Özgür Salur anlatıyor.